* Chữ biết tùy theo địa phương có nơi gọi là con ba-ba, có nơi gọi là con trạnh, có nơi gọi là con hôn. Còn ở Bắc gọi con ba-ba núi là ba-ba gai, ban ba sông gọi là ba-ba.

LỜI TÒA SOẠN. – Đề giúp các giới hiểu học có tài liệu quý báu về địa lý, lịch sử, danh nhân và phong tục của các địa phương trải qua các thời đại, Nha Văn Hóa, năm 1959, đã dịch ra Việt ngữ và xuất bản cuốn Lục Tỉnh Nam Việt (in làm 2 tập, Thượng và Hạ) trong bộ Đại Nam Nhất Thống Chí. Cuốn tài liệu Sử. Địa này đã phát hành hết từ lâu.

Nay thề theo lời thỉnh cầu của một số sinh viên và học giả chúng tôi lấy làm vinh hạnh cho tái bản sách, có sửa chữa và in kèm nguyên tác bằng Hán văn (3 tập : Thượng, Trung và Hạ).

Sau kỳ xuất bản lần đầu cuốn Lục Tỉnh Nam Việt này, Tòa Soạn chúng tôi đã được đọc bài phê bình xây dựng, xác thực của học giả Lê Thọ Xuân trong Đồng-Nai văn-tập, quyền ra và quyền I4 (1967). Chúng tôi đã được phép của tác giả cho in nguyên văn bài phê bình có giá trị nói trên nơi đây đề có thêm tài liệu (sổ trang ghi trong bài này là của kỳ xuất bản đầu tiên).

Vài cảm-tưởng sau khi đọc sách

ĐẠI NAM NHẤT-THỐNG CHÍ :

LỤC TỈNH NAM-VIỆT

Bài của LÊ THỌ XUÂN

Không phải sợ “mang tiếng với thế-gian là người không biết Địalý» (un monsieur qui ignore la Géographie) (a), nhưng chỉ quý mến non sông của nước nhà mà tôi gia tâm tìm học Địa-lý nước nhà.

Độ nào, nghe sách Đại-Nam Nhất-Thống-Chí : Lục Tỉnh Nam Việt ra đời bằng Việt-văn, tôi rất vui-mừng, tìm ngay đè học : loại sách này rất cần cho tôi, rất cần cho nền học thuật chung. Tôi thật rất vui mừng vì, từ trước, tôi chỉ được học Địa-dư nước nhà hầu hết là qua sách chữ Hán hay chữ Pháp. Tôi rất trông chờ không phải một quyền Le Thanh-hóa của Robequain, mà chỉ những quyền cho Trung-phần và

(,) Gồm hai tập Thượng và Hạ, do Nha Văn-Hóa Bộ Quốc Gia Giáo Dục xuất bản.

(a) Theo “Lời nói đầu” của ông Thái-Văn-Kiêm,