PHỤNG KHAI BIÊN CHỨC-DANH CỦA CHÚNG TÔI. TỒNG - TÀI : Phụ chinh Đại-Thần. Thái Tử Thiếu-Bảo, Hiệp-Biện Đại Học Sĩ lãnh Học-Bộ Thượng-Thơ, kiêm quản Quốc-Tử-Giám, An-Xuân. tử thần : Cao-Xuân Dục ằ đi TOÀN - TU : Lễ-Bộ Tham-Tri nhưng sung, thần : Lưu-Đức-Xưng hô Đ BIÊN . TU : Nguyên Hàn Lâm-Viện Thị-độc hiện thăng Hồng Lô TựKhanh, Biện-Lý Học.bộ, thần : Nguyễn-Thiện-Hành . * ÍT. Nguyên Hàn-Lâm-Viện Thị-Độc thăng Quang-Lộc tự ThiếuKhanh hưu-trí, thần : Trương-Tuấn-Nhiếp 3 để đặt Nguyên Hàn-Lâm Viện Thừa-Chỉ, hiện Bình-Thuận tỉnh ĐốcHọc, thần: Phạm-Khắc-Doãn Đề thi KHẢO - HIỆU Hàn-Lâm.Viện Trước.Tác, thần : Lê-Hoàn Nguyên tòng Thất-phẩm hiện Học-Bộ ty Tư-Vụ, thần Trần Cán 陳 幹. ĐẰNG - LỤC : Chánh Thất-phẩm, thần Tòng Bát phẩm, thần : : Nguyễn-Trọng Đĩnh í í để Dương-Hung-Lang V} ĐI ĐỀ : Phan-Văn-Tập 潘文熠 Tòng Bát-phẩm, hiện đinh -gian, thần Trần-Văn-Diệu ằ X * THÂU - CHƯỞNG : Chính Cửu phẩm, thần : Nguyễn Đại-Đoan - t đ TỒNG - MỤC ĐẠI-NAM NHẤT - THỐNG - CHỈ Để yên Thị tập (phố điểm phụ) † 1 Cô DỄ Nhân vật A \ (Hiểu tử, liệt-nữ, tăng thích phụ 孝 Quyền 14 : Nghệ-An thượng ; Quyển 9 : Bình-Định; Quyền 12 : Bình-Thuận (Ninh-Thuận phụ) ; Quyền 13 : Hà Tĩnh ; Quyền 16 : Thanh Hóa thượng ; ĐỊA. ĐỒ Quyền 17 : Thanh Hóa hạ. Kinh sư, Hoàng thành nội. Toàn kỳ : Trung, Nam, Bắc. Quyền 15 : Nghệ an hạ; ĐẠI-NAM NHẤT-THỐNG CHÍ QUYỀN NHẤT KINH SU 京師 Kinh.sư thống hội cả núi biền, ở giữa bắc nam, khí hậu hòa bình, núi sông tốt đẹp; đường biển có tấn Thuận.an, tấn Tư hiền làm nơi hiểm yếu; đường bộ có ải Quảng-Bình, ải Vân-quan làm cho cách trở; sông lớn bao la ở trước, núi cao hộ vệ ở sau, ba nguồn Bồ trạch quanh chảy 2 bên, đầm Tamgiang, đầm Thanhlam, đầm Hà trung làm then khóa cửa ngõ. Địa thể hùng tráng như rồng lượn quanh co, hồ ngồi chỉnh chệ, thật là bụng rún của trời đất, thượng-đồ của Đế vương vây. An-nam ta từ đời Trần dựng nước đặt làm Thuận-hóa, đời Lê đặt làm Thuận hóa-thừa tuyên đều xưng làm trọng trấn. Bản triều Thái Tổ Gia-Dụ Hoàng-Đế được mạng trời quyển cố, dựng cơ nghiệp miền-nam, ban đầu đóng dinh ở xã Ái-tử, sau dời qua xã Trà-bát (thuộc huyện Đăng-xương Quảng-Trị, lại dời qua phía đông xã Ái tử gọi là Cát-dinh). Hy-tôn Hiểu Văn Hoàng-Để lại từ Cát-dinh dời qua xã Phước-an thuộc huyện Quảng Điền. Thần-Tôn Hiếu.Chiêu Hoàng-Để lấy xã Kim-long là chỗ có hình thể lại dời qua đó. Anh-Tôn Hiếu-nghĩa Hoàng-Đế lại dời qua Phủ-Xuân. Thể.Tôn Hiếu-Võ Hoàng-Đế chia đặt cảnh-nội làm 12 dinh, ở Phú.Xuân thì gọi chính-dinh, lại xưng là Đô thành, cũng đều đất Thuận-Hóa cả. TỬ CHÍ Thuận-Hóa phía bắc vượt qua Linh giang, phía nam mở đến Chiêm.Thành, Chân-Lạp, liệt thành truyền nhau hai trăm dư năm. Năm Giáp-Ngọ (1774) đời vua Duệ Tôn Hiếu-Định Hoàng-Đế, người họ Trịnh đến xâm lấn, rồi lại bị Tây-Sơn trộm chiếm trải 30 năm. Thể-Tổ Cao Hoàng Để trung-hưng đánh dẹp, mùa thu năm Mậu-tuất thâu phục Gia-Định, mùa hạ năm Tân-dậu (1801) khắc phục cựu-kinh, năm Nhâm-tuất (1802) mùa hạ bắt được cả ngụy đảng ở Bắc hà, gồm có cả nước An-Nam, thống-nhất được dư đồ cương vực, phía nam đến Xiêm-Lạp, phía bắc giáp Thanh Quốc, đồng đến biển, tây vuợt qua Ai-Lao, noi theo dấu cũ, khai thác rộng thêm, định đô ở Phủ-Xuân, gọi là Kinh.sư, dựng đô ở giữa nước đề cho con đường đi về triều cống cho cân nhau, như nóc nhà ở trên cao mà bốn phía hướng vào, như sao Bắc thần ở một chỗ mà các sao kia chầu về, Quốc gia chúng ta an ổn như Thái Sơn bànthạch ức muôn năm, là gây cơ sở tại đây, tốt đẹp lắm thay ! thạnh vượng lắm thay ! |